Bakpoeder of baksoda, wat is het verschil?

Houd je van bakken, zoals taarten, brood of koekjes? Voor een goed resultaat is het heel belangrijk dat het deeg luchtig is en goed is gerezen. In bakrecepten kom je daarvoor meestal baksoda of bakpoeder tegen, en soms ook wijnsteenbakpoeder. Maar wat is nou wat, wat doet het met je baksels en wat zijn de verschillen? Wat zijn de “does en don’ts”? In deze blog zet ik het graag voor je op een rijtje.

Baksoda

Baksoda staat ook bekend als bakingsoda, natriumbicarbonaat en zuiveringszout. Het maakt het deeg luchtiger en laat het rijzen. Als je baksoda gebruikt in je deeg, moet je ook iets zuurs toevoegen, zoals citroensap, appelazijn, yoghurt of karnemelk. Zodra de baksoda in aanraking komt met het zuur begint het gelijk te borrelen. Voeg de baksoda pas op het laatste moment aan het beslag toe, anders gaat het minder werken en gaat het dus ook minder rijzen.

Bakpoeder

Bakpoeder heeft hetzelfde effect als baksoda voor het luchtiger maken en laten rijzen van het deeg. Er is wel een belangrijk verschil. Bakpoeder is een samenstelling van baksoda, citroen- of wijnsteenzuur en maizena of een ander soort zetmeel. Dit is om het vocht van het zuur te absorberen zodat het rijzen niet al gaat beginnen in de verpakking. Als je zeker wilt weten dat er geen ongezonde toevoegingen zijn gebruikt zoals slechte e-nummers kun je het beste kiezen voor biologisch bakpoeder of voor wijnsteenbakpoeder (zie hieronder).

Wijnsteenbakpoeder

Wijnsteenbakpoeder is een combinatie van baksoda en wijnsteen. Het verschil met ‘gewoon’ bakpoeder is dat daar wijnsteenzuur voor wordt gebruikt. Wijnsteen is net iets anders, het is namelijk een kaliumzout van wijnsteenzuur. Omdat de baksoda in wijnsteenbakpoeder reageert op het zuur van de wijnsteen, hoef je niet extra zuur toe te voegen.
Door de natuurlijkere samenstelling van wijnsteenbakpoeder geven veel mensen hier de voorkeur aan boven ‘gewoon’ bakpoeder. Bakpoeder is alleen wel gemakkelijker te verkrijgen. Je vindt het in de meeste supermarkten. Wijnsteenbakpoeder wordt vooral verkocht in natuurwinkels en toko’s.

Onderling vervangen

In het ene recept staat bakpoeder vermeld, in een ander baksoda en in weer een ander wijnsteenbakpoeder. Maar stel dat je net dat ene niet in huis hebt wat voor je favoriete bakrecept gevraagd wordt. Wat dan? In sommige gevallen kun je dan één van de andere soorten gebruiken, alleen moet je dan goed op de hoeveelheid letten, en of er wel of niet wat zuurs bij moet. Ik heb een kort overzicht voor je gemaakt:

  • 1 theelepel baksoda (= 1 zakje van Dr. Oetker = 5 gram) kun je vervangen door 3 theelepels bakpoeder (= 1 zakje van Dr. Oetker = 15 gram) of 3 theelepels wijnsteenbakpoeder. Bij baksoda is een zure toevoeging nodig zoals hiervoor gezegd. Dat is bij bakpoeder en wijnsteenbakpoeder niet nodig.
  • 1 theelepel bakpoeder (= 1 zakje van Dr. Oetker = 15 gram) kun je vervangen door 1/3 theelepel baksoda (= 1 zakje van Dr. Oetker = 5 gram) of 1 theelepel wijnsteenbakpoeder. Bij baksoda heb je nog wel een zure toevoeging nodig zoals hiervoor gezegd.
  • 1 theelepel wijnsteenbakpoeder (= 5 gram) kun je vervangen door 1 theelepel bakpoeder (= 1 zakje van Dr. Oetker =15 gram) of 1/3 theelepel baksoda (= 1 zakje van Dr. Oetker = 5 gram). Bij wijnsteenbakpoeder heb je geen zure toevoeging nodig.

Het lijkt in eerste instantie allemaal ingewikkeld, maar je zult zien dat het uiteindelijk best mee valt.

Veel succes met bakken!

Over Joke Paans

Joke Paans van TipTopper houdt van koken én lekker en gezond eten. Deze onderwerpen komen dan ook uitgebreid aan bod in haar blogs. Daarnaast schrijft ze ook graag over vrije tijd en wat zich in en rond huis afspeelt.

Laatste blogs

Keuken Banners